ریشه نام بعضی کوه ها
👈🏻 دماوند
دماوند يا دنباوند مركب از دو جزء دم به معناي دمه و بخار و پسوند آوند. به معناي داراي دمه و دود و بخار.
👈🏻 البرز
البرز در پهلوي، هربرز، هرهبرز، هربورس و در اوستا، هره برزئيتي و يا هارابرزايتي ناميده شده است.
اين اسم مركب از دو جزء هر به معني كوه و برز به معني بالا، بلند و بزرگ و در مجموع به معني كوه بلند، كوه مرتفع و كوه بزرگ است.
👈🏻 زاگرس
ریشه اوستایی آن زاگر Za-G'R' به معنای کوه بزرگ است.
بنا به نظر آقاي دكتر پرويز اذكائي نام زاگرس برگرفته شده از نام يكي از قبايل ماد به نام زاگارثی/ساگارتی (Zagarthians/Sagarthians) بوده كه با تغيير ساگارت= زاگارت= زاگرت به زاگرس تبديل شده است.
واژه زاكرو به معني پشته بلند سربركشيده است و همين واژه در نزد يونانيان زاگرس شده است.
👈🏻 تفتان
درباره نام تفتان برخي معتقدند كه اين نام از واژهي تفت به معناي گرم و سوزان آمده است و اين نامگذاري به سبب خروج دمههاي آتشفشاني مركب از بخارآب و گازگوگرد از دهانهي آن است.
👈🏻 سبلان
سبلان را در محل سولان گويند.
بعضي آنرا برگرفته از كلمهي تركي سو-آلان به معني آبگير ميدانند.
شايد اين وجه تسميه به سبب وجود برفهاي دايمي بوده كه هميشه آبها و چشمهها از آن جاري است.
در زبان ترکی ساوالان از دو کلمه "ساو" به معنی "وحی" و "آلان" هم یعنی "گرفتن" نیز به کار برده شده است که در اینصورت "ساوالان" به معنی "وحی گیرنده" نیز می باشد.
👈🏻توچال
به معني چال آبگير و درياچهي كوچك است.
چون قله توچال در كنار درياچه قرار دارد آن را بدين نام خواندهاند.
👈🏻 خرسان
از كوههاي تخت سليمان. به مناسبت وجود خرسهاي زياد در اين منطقه آن را خرسان ناميدهاند.
👈🏻 دركه
واژه دركه مصغر و کوچک شده دره به معني دره كوچك است.
👈🏻 شيركوه
واقع در جنوب غربي يزد.
دو روايت براي وجه تسميه وجود دارد :
۱- شكل كوه مانند شيري است كه سر بر دست نهاده و خفته است
۲- قله اين كوه در بيشتر روزهاي سال از برف پوشيده و به رنگ شير، سفيد است.
👈🏻 كركس
در ۱۲ كيلومتري جنوب غربي نطنز قرار دارد. حمداله مستوفي در بارهي كركس نوشته است:
كوهي سخت بلند است و از بلندي كركس بر فرازش نميرود.
👈🏻 هزار
فراواني وجود گياهان معطر و داروئي گوناگوني است كه قبلا به هزارگياه معروف بوده و وجود گياهان معطري كه عطر آن فضاي كوهستان را آكنده ميسازد.
👈🏻 الموت
قلعه الموت را به سبب ارتفاعي كه دارد ((الهموت)) گفتند يعني عقاب آشيان، زيرا ((اله)) به معني عقاب و ((آموت)) به معني آشيان است
و چون عقاب در جاهاي بلند آشيان ميكند، آن قلعه را بدين نام خواندهاند و به كثرت استعمال ((الموت)) شده است.
👈🏻 كافركوه
در امتداد ديوار عظيم پلوار واقع شده است. وجه تسميه اين قله به دليل سختي و خشني صخرهها و ديوارههايش ميباشد.